Ekspresionisme
Aliran Ekspresionisme
Penyair aliran ekspresionisme mboten
ngungkapaken kesunyatan secara objektif, puisi-puisie leres-leres saking
ekspresi jiwa, sanes mimesis. Nanging kadang-kadang penyair golongan realisme
ugi gadah sipat ekspresionistis.
Sajak ekspresionisme punika mboten
nggambaraken alam atanapi kesunyatan, sanes ugi nggambaraken kesan dumateng
alam atanapi kasunyatan, nanging cetusan langsung saking jiwa. Sajak Asrul Sani
teng andap puniki ngrupiaken contoh ekspresi sang penyair kang dimajengaken
lewat pangandikan kanjeng ibu dumateng putrane.
Surat sing Kanjeng Ibu
Lungaa ning jagat kang amba,
Anakingsun
Lungaa ning urip kang bebas
Selawas angin masih angin buritan
Lan srengenge isun masih nyinari
gegodongan
Sajrone wana lan giri ijo
Atanapi sajake Saini K.M. teng andap
puniki
Sajak kanggo Anakingsun
Tumekeng ngendi tresnaing rama lan
ibu, anakingsun
Lamon ora tumekeng pugaseng jriji
Arep kantun gemetere bae. Nyawel
Ngawe-awe sing stasiun cilik.
Plabuan kepencil
Trus sira deweklah rama lan ibu
Sing nasibira
Trimaen bumi lan langit, udan
kemriwis
Awan lan bengi ing kalbunira
Sepisan pan teka nalika sira tegak
dewekan
Ngadega nduwureng bau, ya, pedeken
endasingsun
Cawelen lintang-lintang saking abad
tumekeng abad
Cuma bisa tekdelaki
5. Aliran
Impresionisme
Kesunyatan selebete impresionisme
nuwuhaken kesan-kesan teng selebete diri penyair. Punapa kang dimajengaken
dening penyair ngrupiaken kesan penyair sesampune ngayati kesunyatan gesang.
Anadene objek kesunyatan punika saged arupi janma, peristiwa, barang, lan
sanes-sanese. Kesan kang tumimbul diolah teng selebete batin penyair lajeng
penyair damel deskripsi kesane punika teng selebete puisi.
Maksad utami puisi aliran
impresionisme punika nggih niku mertelakaken kesan kang wonten teng selebete
pikiran, peraosan, lan kesadaran penyair. Sajake Sanusi Pane kang judule ‘Candi
Mendut’, lan ‘Syiwa Nataraja’, lan sajake Abdul Hadi W.M. kang
judule ‘Sarangan’ lan ‘Tawangmangu’, atanapi sajake Mahatmanto
kang judule ‘Bunglon’ lan sanes-sanese ngrupiaken contoh sajak kang
sifate impresionisme.
Wadon-Wadon Prekasa
Wadon-wadon sing nggawa cepon ning
isuk njeput
Sing endi deweke kabeh
Ning statsiun sepur deweke kabeh
teka sing bukit-bukit desa
Sedurunge sempritan sepur isuk
nglilir
Sedurunge dina ngawiti pesta kerja
Wadon-wadon sing nggawa cepon sajerone
sepur
Mendi deweke kabeh
Deweke kabeh lomba karo diwangkara
nuju gerbang kota
Ngrebut urip ning pasar-pasar kota
Wadon-wadon sing nggawa cepon ning
isuk njeput
Sapa deweke kabeh
Oyod-oyod ngosed sing lemah
pibukitan tumurun ning kota
Deweke kabeh : tresna asih kang oyeg
ngimpi desa demi desa
6. Aliran imajis
Miturut kaum imajis, kesunyatan
punika kedah dilukisaken selebete imaji visual kang bening lan jelas.
Tembung-tembung dipilih kelawan titen lan efisien. Basa kang dipilih ngrupiaken
basa kang dipiangge sedinten-dinten (basa padinan). Ngantos kangge mahami makna
puisi imajis punika, pemaos mboten susah ningal kamus atanapi nglibetaken
pikiran kang ruwed. Puisi kaum imajis asring memper kaliyan prosa. Hal punika
disebabaken penyair pareng migunakaken basa padinan.
Tokoh aliran imajis kang saged
dimajengaken kados dene Sapardi Djoko Damono kaliyan kumpulan puisi kang judule
‘Dukamu Abadi’, ‘Mata Pisau’, lan ‘Perahu Kertas’. Penyair
nem-neman kados dene Adri Darmaji, B.Y. Tand, Beni Setia, lan Hettu Emka
ngrupiaken pengikut Sapardi. Contoh sajak imajis kados teng andap puniki.
Peristiwa Mau Isuk
Mau isuk sewijineng sopir oplet
crita karo tukang warung
mangenani wong lanang kang
katelindes motor waktu nyabrang.
Mau isuk pesuruh kantor crita karo
tukang warung tentang
bature kang katelindes motor waktu
nyabrang, mbentus
aspal, trus rame-rame digotong ning
pinggir dalan
Mau awan tukang waung crita ning
sira tentang isun kang
katelindes mpotor waktu nyabrang,
mbentus aspal, terus
digotong rame-rame ning pinggir
dalan lan nunggu setengah jam
sedurunge dipapag ambulans lan mati
setekaneng rumah sakit
Bengi kiyen sira pengen pisan crita
ning isun tentang peristiwa iku
0 komentar:
Posting Komentar